Γιατί στην Ελλάδα πληρώνουμε το πετρέλαιο χρυσάφι

Time to read
less than
1 minute
Read so far

Γιατί στην Ελλάδα πληρώνουμε το πετρέλαιο χρυσάφι

Ιανουάριος 12, 2016 - 15:50

Ενώ η τιμή του βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η τιμή του πετρελαίου θα μειωθεί δραματικά μέσα στο 2016. Χαρακτηριστικά, τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου συνεχίστηκε η ελεύθερη πτώση της τιμής του «μαύρου χρυσού» και οι αναλυτές δεν αποκλείουν ότι μέσα στο έτος που μόλις ανέτειλε, η τιμή του πετρελαίου θα πέσει ακόμα και κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι. Έτσι, τη Δευτέρα το αργό πετρέλαιο τύπου WTI κατέγραψε πτώση 5,28%, ή 1,75 δολάρια, διαμορφώνοντας την τιμή του στα 31,41 το βαρέλι, ήτοι στη χαμηλότερη τιμή του την τελευταία 12ετία (από τον Δεκέμβριο του 2003).

Σημαντική πτώση κατέγραψε και το αργό τύπου Brent, το οποίο έχασε 1,99 δολάρια από την τιμή του, φθάνοντας στα 31,56 δολάρια το βαρέλι, που είναι η χαμηλότερη από τον Απρίλιο του 2004.

Να σημειώσουμε εδώ ότι το αργό πετρέλαιο από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι σήμερα έπεσε κατά 60% και από πέρυσι έως φέτος υποχώρησε 30%, ενώ η αμόλυβδη βενζίνη μειώθηκε μόλις 18,4% και 2,95%, αντίστοιχα. Το διάστημα από 19.9.2014 έως 28.11.2014, η διεθνής τιμής της αμόλυβδης υποχώρησε κατά 28% (από τα 910,25 δολάρια ο μετρικός τόνος στα 681,25 δολάρια ο μετρικός τόνος), ενώ η τιμή λιανικής στην Ελλάδα μόνο κατά 7%, δηλαδή κατά 18% λιγότερο από τη διεθνή τιμή.

Εμείς στην Ελλάδα, όμως, γιατί δεν νιώθουμε τη μείωση αυτή στο πορτοφόλι μας;

Σε ρεπορτάζ του, το «Έθνος» πριν από τρεις ημέρες, ανέφερε ότι οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών και τα βενζινάδικα μέσα σε 18 μήνες ανέβασαν κατά 35,87% το μεικτό περιθώριο κέρδους τους σε σχέση με το καλοκαίρι του 2014. Σε διάστημα ενός χρόνου, μάλιστα, δεν το περιόρισαν καθόλου. Ακόμη, τα διυλιστήρια της χώρας μας, όπως και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, εξαιτίας της υψηλής ζήτησης των καυσίμων, κυρίως στις διεθνείς αγορές, κράτησαν υψηλά τα περιθώρια διύλισης.
Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρίες υπερδιπλασίασαν τα κέρδη τους το εννεάμηνο του 2015 σε σχέση με το εννεάμηνο του 2014 και δεν προχώρησαν σε μειώσεις των τιμών τους.

Αλλά αλλού είναι το μυστικό: Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, τα τέλη και οι λοιπές επιβαρύνσεις αποτελούν το 67% της τελικής τιμής του προϊόντος. Ή, για να το πούμε πιο απλά,

περίπου το 1 ευρώ από τα 1,384 ευρώ το λίτρο της αμόλυβδης που πληρώνουν οι καταναλωτές πηγαίνει στα κρατικά ταμεία.

Στο 63% της τελικής τιμής στις βενζίνες φθάνει ο φόρος, και αυτό πράγματι κρατάει υψηλά τις τιμές. Ωστόσο, οι μεγάλες αποκλίσεις δεν δικαιολογούνται τόσο εύκολα διότι μόνο ο ΕΦΚ και το τέλος ΡΑΕ είναι σταθερά, άρα σχεδόν το 30% είναι μεταβαλλόμενο και εξαρτάται από την τιμή βάσης του προϊόντος. Επομένως, η διεθνής τιμή θα έπρεπε να επηρεάζει το 60% της τελικής τιμής του καυσίμου και όχι το 30%, όπως υποστηρίζει το υπουργείο Ανάπτυξης!

Επίσης, τα στοιχεία που προσκομίζει το υπουργείο δεν απαντούν στην ερώτηση πώς διαμορφώνεται το μεικτό περιθώριο κέρδους εταιριών εμπορίας και πρατηρίων, το οποίο στην τιμή λιανικής των 1,546 στις 1.12.2014 που δημοσιοποίησε αντιστοιχεί στο 7,22%. Το μεικτό αυτό περιθώριο κέρδους περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά έξοδα (κόστος αποθεμάτων, πιστώσεις, επενδύσεις κ.λπ.) κόστος εκτελωνισμού, αποθήκευσης και διακίνησης και το κόστος μεταφοράς, το οποίο διαμορφώνεται στη βάση ελεύθερης διαπραγμάτευσης με τον κλάδο των μεταφορέων. Πώς, λοιπόν, εξηγεί το υπουργείο Ανάπτυξης τη διαφοροποίηση που εμφανίζει το κόστος μεταφοράς για 1.000 λίτρα καυσίμου, όταν αυτό είναι βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης ή θέρμανσης;

Πηγαίνοντας ακόμα πιο πέρα, προκύπτουν και άλλα ερωτήματα, όπως για τον τρόπο με τον οποίον τιμολογούνται τα προϊόντα από τα διυλιστήρια. Επειδή τιμολογούν υπολογίζοντας τη διεθνή τιμή Platt’s της Μεσογείου και όχι αυτές της Βόρειας Ευρώπης (Rotterdam), όπως και όλες οι μεσογειακές χώρες, βρισκόμαστε μεταξύ των χωρών της Ευρώπης που έχουν τις υψηλότερες τιμές αμόλυβδης.

«Τα ελληνικά διυλιστήρια τιμολογούν μάλιστα στην υψηλότερη τιμή από τις τιμές Platt’s της Μεσογείου (low - mid - high). H τιμή Platt’s, που αποτελεί τη βάση κοστολόγησης του προϊόντος, υπολογίζεται σε δολάρια ο μετρικός τόνος. Για τη μετατροπή της σε ευρώ ανά λίτρο, λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία δολαρίου/ευρώ. Η φόρμουλα υπολογισμού τόσο της τιμής Platt’s όσο και της ισοτιμίας που ακολουθούν τα διυλιστήρια, φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση της διυλιστηριακής τιμής. Και ευθύνεται, σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, για το γεγονός ότι σημειώνεται δυσανάλογη μείωση, η οποία θα μπορούσε πιθανόν να αποφευχθεί. Πώς; Ενδεχομένως, αν άλλαζε ο τρόπος υπολογισμού της τιμής Platt’s από τα διυλιστήρια και κατά τη μετατροπή από δολάρια σε ευρώ, αντί να λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των τεσσάρων τελευταίων δημοσιεύσεων, λαμβάνονταν υπόψη η ημερήσια. Τότε η μείωση θα ήταν μεγαλύτερη», έγραφε «Η Καθημερινή» στο τέλος του Δεκέμβρη.

Με τούτα και με κείνα, η τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα με βάση τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΕ είναι η τρίτη κατά σειρά ακριβότερη στην ΕΕ των «28» μετά από φόρους και η 11η ακριβότερη πριν από φόρους.