Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης*

Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η συνεχιζόμενη φαρσοκωμωδία στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής με καταθέσεις απίθανων μαρτύρων αξιωματούχων κτλ. από το απώτερο παρελθόν, για να διερευνηθούν, υποτίθεται, σε βάθος τα αίτια και οι υπεύθυνοι της περσινής σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών, παρουσιάστηκε πρόσφατα στο υπουργικό Συμβούλιο και το στρατηγικό σχέδιο του σημερινού Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών για το μέλλον του ελληνικού σιδηροδρόμου.

Με εξαίρεση τη σχεδιαζόμενη επανένωση της ΕΡΓΟΣΕ και της ΓΑΙΑΟΣΕ στον ΟΣΕ που θεωρούμε θετικό κι ώριμο καρπό μιας επιβεβαιωμένης αποτυχίας από την πολυδιάσπαση του άλλοτε ενιαίου οργανισμού, επαληθεύτηκε δραματικά η συνεχιζόμενη ανυπαρξία φιλοσιδηροδρομικής πολιτικής. Επιβεβαιώθηκε δε με τον πιο επίσημο τρόπο η φούσκα των ανέξοδων εξαγγελιών που καλλιεργούνταν τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα επί μοιραίας υπουργίας Καραμανλή για δρομολογημένα, υποτίθεται, μεγαλοέργα δισεκατομμυρίων! Κι ενώ ο υπαρκτός σιδηρόδρομος λίγο πριν το μεγάλο περυσινό δυστύχημα είχε οδηγηθεί απογυμνωμένος στον πάτο, με το 1/3 του προβλεπόμενου προσωπικού, με αδυναμία υποστήριξης των υποδομών του, κάτι ορατό δια γυμνού οφθαλμού, αποδείχτηκε με πάταγο ότι ταυτόχρονα εκτρέφονταν φαντασιώσεις φαραωνικών έργων που δεν είχαν εξασφαλίσει καμιά χρηματοδότηση! Οι εξαγγελίες αυτές ήταν βέβαια ζωτικά αναγκαίες για τη διαφυγή στην προετοιμαζόμενη κοσμογονία του μέλλοντος!

Παρουσιάζεται λοιπόν σήμερα το στρατηγικό πλάνο της κυβέρνησης για τα επικείμενα, αναγκαία ασφαλώς, έργα ανάταξης της καταστραμμένης κεντρικής γραμμής από τις πλημμύρες της Θεσσαλίας ή κάποια ακόμα που ήδη εκτελούνται από χρόνια, ενώ εξαγγέλλονται για πολλοστή φορά οι σχεδιαζόμενες συνδέσεις με λιμάνια κτλ. Φαίνεται όμως ξεκάθαρα ότι παραπέμπονται στις καλένδες πολυσυζητημένα έργα, κυρίως αφορώντα τη δυτική Ελλάδα και είναι ολοφάνερο ότι δεν υπάρχει καθόλου βιασύνη, για να καταστεί σύντομα πάλι λειτουργικός ούτε ο στρατηγικός άξονας Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης που παραπέμπεται στη δεκαετία!

Πολύ ξεκάθαρη είναι επίσης η ανυπαρξία βούλησης για τον βίαια εγκαταλειφθέντα από το 2011 δεινοπαθούντα σιδηρόδρομο στην Πελοπόννησο. Και δεν είναι μόνο η ραγδαία καταστρεφόμενη κι εξαφανιζόμενη (παρά την ανακατασκευή της πριν από μια δεκαπενταετία) μετρική γραμμή Κορίνθου –Τρίπολης – Καλαμάτας για την οποία υπάρχει εκκωφαντική σιγή. Πολύ περισσότερο δεν μιλάει κανείς για την ομοιοπαθή ξεχασμένη ανακαινισμένη γραμμή Κρυονερίου - Μεσολογγίου-Αγρινίου.

 Η αντισιδηροδρομική πολιτική επιβεβαιώνεται και στη δυτική Πελοπόννησο! Εξαιρείται ακόμα και ο Πύργος, δηλαδή το ανενεργό πεδινό τμήμα Πάτρας – Πύργου για την ανάταξη του οποίου έγινε τόσος λόγος την προηγούμενη τετραετία! Παραπέμπεται κι αυτό για παρηγοριά στην 20ετία, παρότι όχι μόνο συγκεντρώνει ευνοϊκούς τεχνικοοικονομικούς όρους ανακατασκευής κι εκμετάλλευσης αλλά υπάρχουν κι εναλλακτικές λύσεις για ενδεχόμενη μελλοντικά μετατροπή του σε μικτή ή κανονική γραμμή.

Πέραν λοιπόν των ατέλειωτων επί δεκαετίες «μεγαλοέργων» της βόρειας πελοποννησιακής ακτογραμμής, που ποτέ δεν φτάνουν στην Πάτρα, δεν υπάρχει βούληση για στήριξη του υπόλοιπου εγκαταλελειμμένου σιδηροδρόμου. Ούτε βεβαίως υπάρχει προοπτική στο ορατό μέλλον για νέα γραμμή στην υπόλοιπη Πελοπόννησο.

Ωστόσο, για να μη διαταραχτούν οι λαϊκές ονειρώξεις θερινής νυκτός, επαναλαμβάνεται ότι «διερευνάται» η προοπτική για την 20ετία με οικονομικά απλησίαστο (1,5 δισ.) βέβαια και μη χρηματοδοτήσιμο, για την Πελοπόννησο των αυτοκινητόδρομων, μεγαλοσχεδιασμό! Αυτά βέβαια ούτε μας αιφνιδιάζουν ούτε μας εκπλήσσουν.

Είναι λοιπόν ηλίου φαεινότερο ότι υπάρχει πλήρης αδιαφορία για τον μόνο υπαρκτό σήμερα ανενεργό και σκόπιμα δυσφημιζόμενο σιδηρόδρομο της ιστορικής μετρικής γραμμής τον οποίο εμείς θεωρούμε χρέος μας να υπερασπιζόμαστε. Για την οικονομική, πολιτιστική, τουριστική κτλ σημασία της διατήρησης αυτού του μνημειώδους έργου έχουν επανειλημμένα προβληθεί στέρεα επιχειρήματα. Έχει δε επισημανθεί η πολιτική άλλων χωρών με ανάλογα κι εκμεταλλεύσιμα παραδείγματα.

Θα αφεθεί λοιπόν από εγκληματικά σκόπιμη κυβερνητική απραξία, ο ιστορικός σιδηρόδρομος στην τύχη του; Θα αφεθεί ο αδυσώπητος χρόνος να δημιουργήσει το άλλοθι, ολοκληρώνοντας μέρα με τη μέρα σιωπηρά την αθόρυβη εξαφάνιση της γραμμής και του διατηρητέου αρχιτεκτονικού της συμπλέγματός της, εξαλείφοντας οριστικά το «πρόβλημα»;

Η ευθύνη της απάντησης βαραίνει όλες τις πολιτικές, τις αυτοδιοικητικές και τις ζωντανές πνευματικά δυνάμεις της Πελοποννήσου κι όχι μόνο. Κι αν όλες οι παραπάνω δυνάμεις της περιοχής είναι υπόλογες για πράξεις ή παραλείψεις τους απέναντι στην ιστορία, πρωτίστως το ζήτημα βαραίνει τις υπεύθυνες Περιφερειακές Αρχές που οφείλουν να αναλάβουν επειγόντως δράση προς την κυβέρνηση.

Γιατί είναι επείγον να δρομολογηθούν επιτέλους τάχιστα, πριν είναι αργά, ενέργειες ξελογγώματος και στοιχειώδους συντήρησης των διαδρόμων, διάσωσης κτηρίων κτλ. έστω κι αν δεν προωθηθεί άμεσα η εμπορική λειτουργία της γραμμής στο σύνολό της.

Να αναταχτεί και να λειτουργήσει σε πρώτη φάση (όπως προβλεπόταν) η σύνδεση του Ναυπλίου με την Κόρινθο. Να προωθηθεί παράλληλα, αυτό που ήδη είχε ξεκινήσει με πρωτοβουλία του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης από το 2016, η ανακήρυξη της γραμμής ως μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς εν λειτουργία, υπό την προστασία της UNESCO.

Γιατί τώρα όλοι γνωρίζουν και κανείς πλέον δεν μπορεί να κρύβεται.

ΚΙΝΗΜΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

*Κωνσταντίνος Μπρούσαλης εκπαιδευτικός – ιστορικός ερευνητής - συγγραφέας

sidirodromikanea.blogspot.com